Nemanja Tupeša – Page 2 – Dnevna doza medicine

06/03/202009/03/2020

Kohlearna implantacija

Kohlearni implant je sigurno jedno od najznačajnijih pronalazaka u medicini (ali i uopšte) u drugoj polovini XX vijeka koji može da zamjeni oštećeni čulni organ. Koristimo ga kod obostranog oštećenja slušnih ćelija (bilateralna senzoneuralna gluvoća). Smatra se da oko 5% svjetske populacije ima problema sa sluhom. Rano otkrivanje oštećenja je od izuzetne važnosti tako da testiranje treba izvršiti još u porodilištu. Operativni zahvat i kohlearnu implanatciju je najbolje uraditi između prve i druge godine strarosti. Osobe kod kojih nije došlo do poboljšanja govora a koristili su slušni aparat 6 mjeseci su takođe kandidati za ugradnju ovog implanta. Apsolutno nema smisla obavljati ovu operaciju kod ljudi kod kojih postoji atrofija ili oštećenje slušnog nerva i/ili centra za sluh u moždanoj kori. Atrofija slušnog nerva nastaje najčešće ako senzoneuralna gluvoća traje dugo i zbog tog razloga ugradnju implantata treba raditi što ranije. Takođe rezultati ugrađenog kohleranog implanta nisu primjetni u slučajevima kada je kohlea okoštala tj. osifikovana ili kalcifikovana.

Photo by Widad_UCT on Foter.com / CC BY-NC-SA

01/03/202001/03/2020

Kvantna medicina – prevara ili budućnost medicine?

Kvantna medicina je dio alternativne medicine. Da li je prevara ili budućnost pokazaće vrijeme. U nekim zemljama (Rusija, SAD, Njemačka, Francuska, Izrael, Italija, Kina, Indija… )postoje asocijacije kvantne medicine. Mnogi zagovornici ovog načina dijagnostifikovanja i liječenja bolesti su ubijeđeni da je ona budućnost u medicini i svoje tvrdnje objašnjavaju na način koji ćemo ukratko opisati.

Poznato je da se ćelije stalno dijele i rastu. Elektroni se stalno mijenjaju što dovodi do emitovanja elektromagnetnog polja. To se može aparatima sagledati i to je pokazatelj stanja u kojem se organizam nalazi. Svaka ćelija vibrira određenom frekvencijom i ona mora da je sinhronizovana sa ostalim. Biohemijske promjene dovode do poremećaja međusobne povezanosti i komunikacije tj. promjena frekvencije vibracije, što rezultuje nastankom bolesti. Nikola Tesla je bio među prvima koji je tvrdio da sve vibrira i ima svoju frekvenciju i on je konstruisao uređaj na koji osoba stoji i koji vibrira i tako organizam vitalizuje tj. obnavlja i vraća u homeostazu. Fizičar M. Plank (dobitnik nebelove nagrade 1918.god) je govorio da svaka ćelija u organizmu ima frekvnciju i kada se pod uticajem stresa ona porementi nastaje poremećaj komunikacije između biofotona i kao posledica toga nastaje oboljenje. Otkrivanje poremećaja je moguće u ranoj fazi pa se može blagovremeno pristupiti liječenju i uvođenju zdravih životnih navika. Postoji i termovizijski skener koji za dijagnozu koristi infracrveno zračenje u organizmu npr. kod slabe cirkulacije polja su obojena plavo a kod zapaljenja tkiva su polja crvena. Prema učenju kvantne medicine razvoj bolesti ima četiri faze: informaciona, zatim energetska koje se mogu otkriti aparatima. U trećoj fazi mogu se registrovati labarotorijske promjene a u četvrtoj fazi je već klinički ispoljeno oboljenje.

Zagovornici kvantne medicine ukazuju da pored dijagnoze bolesti aparati za kvantnu medicinu mogu da se koriste i u terapiji tj. oni emituju niskoenergetso bezopasno elektromagnetno zračenje (mikrorezonantna ili informaciona terapija) koje organizam sam bira i koje utiče na međućelijske i unutraćelijske procese, tim regulišući elektromagnetno polje i ćelijsku frekvenciju, podstiče imuni sistem, pa se ćelije vraćaju u normalno funkcionisanje.

16/02/202001/03/2020

Tribulus terrestris

Tribulus terrestris je samonikla puzajuća biljka (najčešće po zemlji) čije je stablo dužine 50 do 60 cm sa dlakavim listovima i žutim cvjetovima. Plod je specifičnog izgleda sa čvrstim, šiljatim bodljama koje se mogu zariti u gumu bicikala i automobila. Biljka je veoma otporna i prilagodljiva. Uglavno raste u predjelima sa veoma toplom i suvom klimom. Može se naći i u pustinjama pa čak i na viskom planinama. Najzastupljenija je u Indiji, Turskoj, Iranu, Kini, Vijetnamu ali je ima i na Balkanu i našim predjelima, posebno u Dalmaciji i Makedoniji. Nalazimo je pored puta, uz obalu, u travnjacima i sl. U našem narodu je poznata po imenima : Babin zub, Đavolji trn…

02/11/201904/02/2024

PRAVILNA ISHRANA

Za rast, razvoj i funkcionisanje organizma potrebne su različite materije koje unosimo hranom. Zato hrana mora da bude raznovrsna. Dnevne količine hrane zavise od starosti, pola, stanja organizma, fizičke aktivnosti… Unos materija i utrošak u organizmu treba da budu u ravnoteži. Makronutrijenti su ugljeni hidrati, masti i proteini a mikronutrijenti su vitamini i minerali.

50-70% potrebnog dnevnog unosa hrane treba da čine ugljeni hidrati (oko 4 gr/kg tm), 13-30% masti (oko 1.5 gr/kg tm) i 10-15% proteini (0.8-1.8 gr/kg tm, bebe do 6. mj. 2.2 gr/kg tm).

Hljeb, tjestenine, žitarice, krompir i sl, treba unositi 6-10 porcija dnevno. (npr jednu porciju čini: 1 šnita hljeba (60 gr) ili 1/2-1 šoljica žitarica (30-60 gr)).

Povrće treba unositi 2-4 porcije dnevno (jednu porciju čini: 1 šoljica svježeg ili 1/2 šoljice kuvanog povrća).

Voće treba unositi 2-4 porcije dnevno (jednu porciju čini: 1 srednje velika jabuka ili 2 kivija ili jedna pomorandža ili 1 banana ili 1 čaša soka ili 1/2 šoljice kompota ili 1/4 ili 1/2 šoljice suvog voća (oko 25 gr)).

Mlijeko i mliječne proizvode treba unositi 2-3 porcije dnevno (jednu porciju čini: 100-150 ml mlijeka ili 30-50 gr sira).

Meso, riba, jaja, pasulj, lješnjak, kikiriki, orah i sl treba da se unose 2- 3 porcije dnevno (jednu porciju čini: 80 gr mesa ili 1 jaje ili 1/3 šoljice orašastih plodova)

Masti, ulja, sklatkiši, grickalice i sl treba unositi 1 porciju dnevno (jednu porciju čini : 5 gr ulja,masti ili komadić čokolade ili 1 kašičica meda).

https://www.amazon.com/s?k=body+weight&ref=nb_sb_noss

01/11/201902/11/2019

SLOBODNI RADIKALI KISEONIKA I ANTIOKSIDANTI

Slobodni radikali kiseonika nastaju u organizmu njegovim metabolizmom. Uklanjanjem jednog elektrona molekul postaje nestabilan i reaktivan. SRK teže da pređu u stabilno stanje pa „ kradu“ elektrone od drugih molekula i čine ih reaktivnim, što dovodi do lančane reakcije. Najviše ih nastaje u procesima oksidacije tj. ćelijskog disanja (prenos elektrona) u mitohondrijama. Nastaju i u imunološkim ćelijama i predstavljaju značajnu ulogu protiv mikroorganizama. Pojačano stvaranje u organizmu imamo kod zapaljenskih procesa, pojačane fizičke aktivnosti, pojačanog metabolizma… Na produkciju djeluju značajno i unošenje lijekova, zagađen vazduh, dim cigarete, radioaktivno i UV zračenje, unošenje pesticida u organizam itd.

Pored imunološke funkcije, imaju i druge uloge u organizmu. NO- (azot oksid) utiče na vazodilataciju (širenje krvnih žila) i time pojačava protok krvi, H2O2 (vodonik peroksid) i O2-( superoksid) stimulišu stvaranje interleukina 2, koji igra jednu od ključnih uloga u imunološkoj odbrani kod infekcija. Postoji mnogo SRK a među poznatijim su još i OH- (hidroksilni radikal), RO2 (peroksilni radikal), HCIO- (hipohloritna kiselina). SRK mogu oštetiti ćelije u organizmu i dovesti do mnogobrojnih bolesti. Da ne bi došlo do toga postoji antioksidativna zaštita. Antioksidanti „poklanjaju“ svoj elektron i stabilizuju SRK a da pri tom ne naruše svoju stabilnost. Neki enzimi u organizmu sprečavaju nastajanje SRK i oni čine primarnu antioksidativnu zaštitu. Superoksid dizmutaza pretvara superoksid u H202 i O2. Katalaza pretvara H2O2 u H2O i O2. Glutation peroksidaza utiče na nastanak dva molekula vode iz H2O2. Kada se SRK stvore u velikom broju u njihovom uklanjanju utiču : fosfolipaza A2, DNK ligaza, glikozidaze, DNK polimeraze, endonukleaze itd. (sekundarna antioksidativna zaštita). Poremećaj ravnoteže između nastajanja SRK i njihovog uklanjanja i neutralisanja vodi u nastanak oksidativnog stresa.

15/09/201915/09/2019

Limfna filarijaza

Limfna filarijaza je oboljenje koje izazivaju paraziti iz reda Filariidae (Wuchereria bancrofti, Brugia malayi i Brugia timori). Preko 100 miliona je zaraženih u svijetu, najviše u Africi i jugoistočnoj Aziji. Larve parazita dospijevaju u ljudski organizam nakon ujeda zaraženog komarca (Aedes, Culex, Anopheles…). Larve ulaze u limfne sudove i nakon nekoliko mjeseci nastaju odrasli paraziti. Novonastale mikrofilarije kruže krvlju. U akutnoj fazi bolesti dolazi do zapaljenja limfnih sudova i čvorova, kože i potkožnog tkiva. Javlja se febrilnost kao i zapaljenje zglobova zbog taloženja imunih kompleksa. Nakon više godina nastaje hronični oblik bolesti koga karakterišu: pojava apscesa po koži, edema i hiperkeratoze. Koža i potkoža postaju debeli, hrapavi i ispucali. Zbog opstrukcije limfnih vodova i čvorova nastaju lokalni edemi pa pojedini dijelovi tijela postaju značajno uvećani i izmjenjeni (noge, ruke, ingvinalni predio…). Nastaje tzv. elefantijaza. Prisutna je hematurija, proteinurija i hilurija (mokraća kao mlijeko). Sa kože opadaju dlake i nokti. Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike, UZV, nalazom larvi u krvi. Ovo oboljenje se liječi kombinacijom lijekova: albendazol, ivermektin i dietilkarbamazin.

Photo by peretzp on Trendhype / CC BY-SA

10/07/201910/07/2019

VRSTE TRENINGA

Treniranje po istom programu nakon izvjesnog vremena postaje dosadno. Napredak izostaje i dolazi do zasićenja. Promjenom intenziteta treninga a naročito periodičnim promjenama načina treniranja je podsticaj za novi mišićni rast i napredak. Postoji više vrsta treninga. Svaki od njih ima svoj značaj i na različit način dovodi do povećanja snage, izdržljivosti, dobrog psihofizičkog stanja. Navodimo neke od najpoznatijih vrsta treniranja i njihovo osnovno značenje.

Trening do otkaza podrazumijeva da više ne možemo nastaviti seriju (npr. uradili smo sedam ponavljanja i ne možemo uraditi osmo ponavljanje)

Kružni trening je vrsta treninga u kojem kad uradimo vježbu za jednu grupu mišića mi prelazimo na drugu grupu. U toku jednog treninga urade se vježbe za svaku mišićnu grupu u tijelu.

Split trening znači da jedan dan treniramo jednu mišićnu grupu a sledećeg dana drugu mišićnu grupu (npr grudi u ponedjeljak, leđa u srijedu, u petak ramena…)

27/05/201927/05/2019

OTROVNE GLJIVE NAŠIH KRAJEVA

Amanita muscarina (Muhara)

Photo by michaelmueller410 on Foter.com / CC BY

Nalazimo je u zimzelenim i listopadnim šumama. Spada u otrovne gljive i njena konzumacija dovodi do muskarinskog sindroma: pojačano lučenje pljuvačke, pojačano suzenje, povraćanje, proliv, zujanje u ušima, sužavanje zjenica, snižavanje pulsa i krvnog pritiska, sužavanje disajnih puteva i otežano disanje, drhtavica, grčenje mišića… Trovanje je bez smrtnog ishoda. Simpotomi i znaci trovanja nastaju već nakon 20 minuta nakon konzumiranja.

16/03/201916/03/2019

Psoriasis

Psorijaza je nezarazna hronična bolest kože. Kao mogući uzoci nastanka ovog oboljenja pominju se genetske promjene na više genskih lokusa u više hromozoma koji su uglavnom zaduženi za kontrolu imunološkog sistema. Smatra se da promjene kod ovog oboljenja nastaju zbog pretjerane inflamatorne reakcije tj. prejakog imunološkog odgovora (autoimuno oboljenje). “T” limfociti su pojačano aktivni i stvaraju materije koje stimulišu keratinocite da se brže dijele. Tako ove ćelije prelaze iz bazalnog sloja kože do površine za svega 3 do 5 dana što je mnogo brže od normalnog perioda koji traje 28 dana. Sazrijevanje keratinocita je oštećeno. Vjeovatnoća da će dijete oboljelih roditelja imati psorijazu je 50%. Kao mogući krivci na razvoj obojenja pominju se : psihički stres, endokrinološki poremećaji, infekcije (posebno gornjih respiratornih puteva), neki lijekovi (beta blokatori, litij…), pušenje… 3% svjetske populacije boluje od psorijaze, podjednako muškarci i žene. Najčešće se javlja prije 30. godine života. Bolest odlikuju periodi remisije. Promjene na koži su u vidu crveno-ružičastih mrlja ili plakova sa bjeličasto-srebrenim ljuspama. Kliničku sliku dopunjuju osjećaj svraba, boli, suvoća kože koja je ponekad ispucala, nokti koji se lome i listaju. Simptomi i znaci se pogoršavaju kod stresa, upotrebe nekih lijekova (litij, beta blokatori…), konzumacije alkohola, cigareta, povreda kože i infekcija posebno gornjih respiratornih puteva. Najčešća lokalizacija promjena je na koži velikih zglobova npr. laktu, koljenu ali i vlasištu. Zahvata i ostale dijelove kože, pazuhe, trup kao i nokte i zglobove. (oko 5-8% oboljelih imaju p.artritica koju prate otok i ukočenost zglobova). Tegobe su uglavnom manje ljeti.

11/03/201911/03/2019

Helicobacter pylori

Helicobacter pylori je gram negativna bakterija koja ima spiralni oblik (helicos- izvijen). Kod ljudi je pronađena u želucu tj. u njegovom donjem dijelu (pilorusu) a može se pronaći ponekad i u malim ranama na sluzokoži usne šupljine, pljuvački, oko zuba kao i u stolici. Mnogi smatraju da je ona saprofit jer je dokazana kod velikog broja ljudi (po nekima čak i kod 50% populacije) i kod kojih ne izaziva nikakve tegobe. Jako je osjetljiva na uslove spoljašnje sredine i tu uglavnom je zastupljen njen okrugli oblik za koji se smatra da ne može izazvati oboljenje. Infekcija sa Helicobacter pylori je češća u siromašnim zemljama tj. kod ljudi niskog socioekonomskog statusa. Prenosi se uglavnom feko-oralno (tj. zaprljanim rukama stolicom u kojoj se nalazi bakterija), preko želudačnog sadržaja oboljele osobe ili direktnim kontaktom (npr. iz usta u usta gdje se bakterija može naći u manjim oštećenjima sluznice).